فرمان آرا، بهمن: تفاوت میان نسخه‌ها

بهمن فرمان‌آرا;
زادروز	اصفهان 3 بهمن ۱۳۲۰ش;
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	مدرسۀ‌ موسیقی‌ و هنرهای‌ دراماتیک‌ لندن‌- دانشگاه‌ کالیفرنیای‌ جنوبی‌
شغل و تخصص اصلی	کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کنندۀ سینما
آثار	شازده ‌احتجاب‌ (1353)؛ سایه‌های‌ بلند باد (1357)؛ بوی‌ کافور، عطر یاس‌ (1378)؛ خانه‌ای روی آب (1380)
گروه مقاله	سینما
جوایز و افتخارات	بز بال‌دار بهترین فیلم (برای فیلم شازده احتجاب) از سومین دورۀ جشنواره جهانی فیلم تهران (۱۳۵۳)؛ سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی (برای فیلم بوی کافور، عطر یاس) از هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۸)؛ دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم و فیلم منتخب تماشاگران (برای فیلم خانه‌ای روی آب) از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر (1380)

دیداریویکی‌متن

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۲۲:۱۹

بهمن فرمان‌آرا (اصفهان 3 بهمن ۱۳۲۰ش- ) Bahman Farmanara

کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کنندۀ سینمای ایران. در مدرسۀ‌ موسیقی‌ و هنرهای‌ دراماتیک‌ لندن‌ درس خواند (۱۳۳۶ـ‌۱۳۳۷ش)، و در دانشگاه‌ کالیفرنیای‌ جنوبی‌ در رشتۀ‌ سینما ادامۀ ‌تحصیل‌ داد (۱۳۳۸ـ‌۱۳۴۵ش). پس از بازگشت از امریکا به عنوان کارشناس برنامه‌های سینمایی به استخدام تلویزیون ملی ایران درآمد.

فعالیت فیلمسازی را از سال 1350ش با ساخت دو فیلم کوتاه و در سال بعد با ساخت کمدی سبک خانۀ قمرخانم که بازسازی سریال پربیننده‌ای به همین نام بود آغاز کرد. فیلم‌های فرمان‌آرا، حتی در زمینۀ تاریخی، به مسائل اجتماعی و مشکلات روزمره گرایش دارند. دو فیلم بعدی او براساس داستان‌های هوشنگ گلشیری (با همکاری خود او در نوشتن فیلمنامه) ساخته شده است: شازده ‌احتجاب‌ (۱۳۵۳ش) که در آن پیچیدگی‌ روابط‌ انسانی در یک‌ زمینۀ‌ تاریخی را نشان می‌دهد، و سایه‌های‌ بلند باد (۱۳۵۷ش) که به‌ خرافات، ترس، ‌و هراس‌ از ناشناخته‌های‌ طبیعت می‌پردازد‌. هردو فیلم از بهترین نمونه‌های اقتباس از ادبیات فارسی در سینمای ایران شناخته می‌شوند. در فاصلۀ ساخت این دو فیلم (1353 تا 1357ش) فرمان‌آرا برای مدیریت شرکت تازه‌تاسیس «گسترش صنایع سینمایی ایران» انتخاب شد و حاصل کار او تهیه و تولید تعدادی از مهم‌ترین محصولات دهۀ 1350 در طیف‌های مختلف است؛ از جمله می‌توان به گزارش، شطرنج باد، دایره مینا، کلاغ، ملکوت و در امتداد شب اشاره کرد که همه فیلم‌های مهم و بحث‌برانگیزی به‌حساب می‌آمدند. بدین ترتیب فرمان‌آرا علاوه بر این که خود به عنوان یکی از کارگردانان جریان‌ساز موج نوی سینمای ایران شناخته می‌شود، در آن سال‌ها با تهیه‌کنندگی نخستین آثار محمدرضا اصلانی، خسرو هریتاش، بهرام بیضایی، عباس کیارستمی و داریوش مهرجویی از حامیان مهم این جریان بوده است.

فرمان‌آرا از سال ۱۳۵۹ش به کانادا مهاجرت کرد و مدیرعامل شرکت سیرکل ونکوور شد. سپس به لس آنجلس رفت و در تولید فیلم‌های فیلمسازانی چون پل نیومن (باغ وحش شیشه‌ای )، جان شلزینجر (مادام سوزاتسکا)، الیور استون (رادیو حرف)، دنیس آرکند^[۱] (سقوط امپراتوری آمریکا)، مارتین اسکورسیزی (آخرین وسوسۀ مسیح)، جیمز آیوری (خانم و آقای بریج) و استیون فریرز (تردستان) همکاری کرد. فرمان‌آرا در پایان دهۀ ۱۳۶۰ش به ایران بازگشت و پس از دورۀ طولانی فیلمنامه‌نویسی که هیچ‌کدام ساخته نشد، در سال ۱۳۷۸ش فیلمسازی را دوباره شروع کرد و نهایتاً در همان سال فیلم موفق بوی‌ کافور، عطر یاس‌ را عرضه کرد.

برخی از جوایز و افتخارات

بز بال‌دار بهترین فیلم (برای فیلم شازده احتجاب) از سومین دورۀ جشنواره جهانی فیلم تهران (۱۳۵۳ش)
سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی (برای فیلم بوی کافور، عطر یاس) از هجدهمین دوره جشنواره فیلم فجر (۱۳۷۸ش)
دو سیمرغ بلورین بهترین فیلم و فیلم منتخب تماشاگران (برای فیلم خانه‌ای روی آب) از بیستمین دوره جشنواره فیلم فجر (1380ش)
تندیس زرین بهترین کارگردانی (برای فیلم خاک آشنا) از دوازدهمین دوره جشن خانه سینما (1387ش)

فهرست آثار سینمایی (کارگردانی)

↑ Denys Arcand

[1] Denys Arcand

[۱]

@@ خط ۲۹: / خط ۲۹: @@
 }}[[پرونده:33081900- 2.jpg|جایگزین=بهمن فرمان‌آرا|بندانگشتی|بهمن فرمان‌آرا]]کارگردان، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کنندۀ سینمای ایران. در مدرسۀ‌ موسیقی''‌'' و هنرهای‌ دراماتیک‌ لندن‌ درس خواند (۱۳۳۶ـ‌۱۳۳۷ش)، و در [[دانشگاه کالیفرنیا|دانشگاه‌ کالیفرنیای‌ جنوبی‌]] در رشتۀ‌ سینما ادامۀ ‌تحصیل‌ داد (۱۳۳۸ـ‌۱۳۴۵ش). پس از بازگشت از [[امریکا، ایالات متحده|امریکا]] به عنوان کارشناس برنامه‌های سینمایی به استخدام تلویزیون ملی ایران درآمد.
-فعالیت فیلمسازی را از سال 1350ش با ساخت دو فیلم کوتاه و در سال بعد با ساخت کمدی سبک ''خانۀ قمرخانم'' که بازسازی سریال پربیننده‌ای به همین نام بود آغاز کرد. فیلم‌های فرمان‌آرا، حتی در زمینۀ تاریخی، به مسائل اجتماعی و مشکلات روزمره گرایش دارند. دو فیلم بعدی او براساس داستان‌های [[گلشیری، هوشنگ (اصفهان ۱۳۱۶ـ تهران ۱۳۷۹ش)|هوشنگ گلشیری]] (با همکاری خود او در نوشتن فیلمنامه) ساخته شده است: ''[[شازده احتجاب|شازده ‌احتجاب‌]]'' (۱۳۵۳ش) که در آن پیچیدگی‌ روابط‌ انسانی در یک‌ زمینۀ‌ تاریخی را نشان می‌دهد، و ''سایه‌های‌ بلند باد'' (۱۳۵۷ش) که به‌ خرافات، ترس، ‌و هراس‌ از ناشناخته‌های‌ طبیعت می‌پردازد‌. هردو فیلم از بهترین نمونه‌های اقتباس از ادبیات فارسی در سینمای ایران شناخته می‌شوند. در فاصلۀ ساخت این دو فیلم (1353 تا 1357ش) فرمان‌آرا برای مدیریت شرکت تازه‌تاسیس «گسترش صنایع سینمایی ایران» انتخاب شد و حاصل کار او تهیه و تولید تعدادی از مهم‌ترین محصولات دهۀ 1350 در طیف‌های مختلف است؛ از جمله می‌توان به [[گزارش (فیلم)|گزارش]]، شطرنج باد، [[دایره مینا (فیلم)|دایره مینا]]، [[کلاغ (فیلم ۱۳۵۶ش)|کلاغ]]، [[ملکوت (فیلم)|ملکوت]] و در امتداد شب اشاره کرد که همه فیلم‌های مهم و بحث‌برانگیزی به‌حساب می‌آمدند. بدین ترتیب فرمان‌آرا علاوه بر این که خود به عنوان یکی از کارگردانان جریان‌ساز [[سینمای ایران، موج نو|موج نوی سینمای ایران]] شناخته می‌شود، در آن سال‌ها با تهیه‌کنندگی نخستین آثار [[اصلانی، محمدرضا (رشت ۱۳۲۲ش)|محمدرضا اصلانی]]، [[هریتاش، خسرو (تهران ۱۳۱۱ـ۱۳۵۹ش)|خسرو هریتاش]]، [[بیضایی، بهرام|بهرام بیضایی]]، [[کیارستمی، عباس|عباس کیارستمی]] و [[مهرجویی، داریوش|داریوش مهرجویی]] از حامیان مهم این جریان بوده است.
+فعالیت فیلمسازی را از سال 1350ش با ساخت دو فیلم کوتاه و در سال بعد با ساخت کمدی سبک ''خانۀ قمرخانم'' که بازسازی سریال پربیننده‌ای به همین نام بود آغاز کرد. فیلم‌های فرمان‌آرا، حتی در زمینۀ تاریخی، به مسائل اجتماعی و مشکلات روزمره گرایش دارند. دو فیلم بعدی او براساس داستان‌های [[گلشیری، هوشنگ (اصفهان ۱۳۱۶ـ تهران ۱۳۷۹ش)|هوشنگ گلشیری]] (با همکاری خود او در نوشتن فیلمنامه) ساخته شده است: ''[[شازده احتجاب|شازده ‌احتجاب‌]]'' (۱۳۵۳ش) که در آن پیچیدگی‌ روابط‌ انسانی در یک‌ زمینۀ‌ تاریخی را نشان می‌دهد، و ''سایه‌های‌ بلند باد'' (۱۳۵۷ش) که به‌ خرافات، ترس، ‌و هراس‌ از ناشناخته‌های‌ طبیعت می‌پردازد‌. هردو فیلم از بهترین نمونه‌های اقتباس از ادبیات فارسی در سینمای ایران شناخته می‌شوند. در فاصلۀ ساخت این دو فیلم (1353 تا 1357ش) فرمان‌آرا برای مدیریت شرکت تازه‌تاسیس «گسترش صنایع سینمایی ایران» انتخاب شد و حاصل کار او تهیه و تولید تعدادی از مهم‌ترین محصولات دهۀ 1350 در طیف‌های مختلف است؛ از جمله می‌توان به [[گزارش (فیلم)|گزارش]]، شطرنج باد، [[دایره مینا (فیلم)|دایره مینا]]، [[کلاغ (فیلم ۱۳۵۶ش)|کلاغ]]، [[ملکوت (فیلم)|ملکوت]] و در امتداد شب اشاره کرد که همه فیلم‌های مهم و بحث‌برانگیزی به‌حساب می‌آمدند. بدین ترتیب فرمان‌آرا علاوه بر این که خود به عنوان یکی از کارگردانان جریان‌ساز [[سینمای ایران، موج نو|موج نوی سینمای ایران]] شناخته می‌شود، در آن سال‌ها با تهیه‌کنندگی نخستین آثار [[اصلانی، محمدرضا|محمدرضا اصلانی]]، [[هریتاش، خسرو (تهران ۱۳۱۱ـ۱۳۵۹ش)|خسرو هریتاش]]، [[بیضایی، بهرام|بهرام بیضایی]]، [[کیارستمی، عباس|عباس کیارستمی]] و [[مهرجویی، داریوش|داریوش مهرجویی]] از حامیان مهم این جریان بوده است.
 فرمان‌آرا از سال ۱۳۵۹ش به کانادا مهاجرت کرد و مدیرعامل شرکت سیرکل ونکوور شد. سپس به لس آنجلس رفت و در تولید فیلم‌های فیلمسازانی چون [[نیومن، پل (۱۹۲۵ـ۲۰۰۸)|پل نیومن]] (''باغ وحش شیشه‌ای'' )، [[شلزینگر، جان (۱۹۲۶ـ ۲۰۰۳)|جان شلزینجر]] (''مادام سوزاتسکا'')، [[استون، اولیور|الیور استون]] (''رادیو حرف'')، دنیس آرکند<ref>Denys Arcand</ref> (''سقوط امپراتوری آمریکا'')، [[اسکورسیزی، مارتین|مارتین اسکورسیزی]] (''آخرین وسوسۀ مسیح'')، [[آیوری، جیمز|جیمز آیوری]] (''خانم و آقای بریج'') و [[فریرز، استیون|استیون فریرز]] (''تردستان'') همکاری کرد. فرمان‌آرا در پایان دهۀ ۱۳۶۰ش به ایران بازگشت و پس از دورۀ طولانی فیلمنامه‌نویسی که هیچ‌کدام ساخته نشد، در سال ۱۳۷۸ش فیلمسازی را دوباره شروع کرد و نهایتاً در همان سال فیلم موفق ''بوی‌ کافور، عطر یاس‌'' را عرضه کرد.